Herdenkingsrite 2018 – Ñ Inleiding

Goeie dag Theunis van Staden hier.

Ek wil vir jou so bietjie vertel van ‘n wonderlike initiatief waarby ek al ‘n geruime tyd betrokke is. Dit is die Herdenkingsritte.

Die Herdenkingsritte is ‘n groep ruiters wat te perd by al ons erfenisgebiede en monumente aangaan om bewusmaking te kweek vir dit wat ons ouers vir ons nagelaat het.

Die projek kom al van 2012 af toe drie vriende op hulle perde geklim het en van Pretoria af nagenoeg 500km te perd afgelê het na Bloedrivier toe. In 2013 het ‘n groter groep ruiters van Sterkfontein dam af gery om Danie Langner se boek Trekkerkinders se bekendstelling by te woon. 2015 Het die groep weer die langpad van Pretoria af aangepak, maar hierdie keer met vyf ruiters en oor ‘n afstand van langer as 600km na Bloemfontein. 2017 Het die ruiters geloftefees bygewoon by die Voortrekkermonument in Pretoria nadat hulle van die Uniegeboue af vertrek het en Januarie 2018 ry hulle van die Voortrekkermonument af na Fort Klapperkop om die 120 jaar vieringe by te woon.

Nou is dit weer tyd vir die volgende rit, ‘n lang ene, van Bloemfontein Vrouemonument af na Kimberley toe, oor noemenswaardige erfenisterreine soos Perdeberg, Jacobsdal en Magersfontein. Die groep van ses ruiters sal hierdie nagenoeg 226km aflê oor nege dae van 23 Junie 2018 tot 1 Julie 2019. Wie weet dalk is daar nog ‘n verrassing by die Vrouemonument as die ruiters wegtrek op 23 Junie? Hou gerus die media dop.

In hierdie afgelope ses jaar het die ruiters minstens 26 monumente en erfenisterreine te perd besoek en nagenoeg 1500km afgelê om dit te kon doen. Onder hierdie monumente val Die Voortrekkermonument in Pretoria, Die Vrouemonument in Bloemfontein en Die Paardekraal monument in Krugersdorp om maar net van die vernaamstes te noem. Daar is nog baie hoefslae om te hoor, plekke om te sien en dinge om van te leer.

Ondersteun asseblief hierdie initiatief, dit is vir ‘n goeie saak. So as jy dink ons erfenis is belangrik en wil hê dit moet vir ons kinders behoue bly of blootweg net van perde hou, ek weet ek doen, dan sal jy nie terleurgesteld staan nie. Help ons om ons erfenis vir ons kinders behoue te laat bly.

Volg die rit op Facebook @herdenkingsritte of besoek die webbladsy by herdenkingsritte.wordpress.com

“Uit die stof aan ons Hoewe ontsteek die vonk van ons Herkoms, Uit die ink van ons vere vlam die Trots van ons Toekoms…” (Ons leuse)

Herdenkingsritte – In modder en sweet

“Dink maar net by jouself aan so klein hondjie vroeg op ‘n wintersoggend. Hy is baie gretig om jou oral in die huis rond te volg in die hoop vir ‘n bietjie aandag of dalk ‘n ietsie lekkers. Jy gaan staan met jou wol slippers in die kombuis, tap die ketel vol water en skakel dit dan aan. In onbeheersde afwagting staan wagter-tjie hier voor jou op die yskoue teelvloer en rondtrippel. Naderhand raak die wag net te veel om op al vier pootjies te staan en wil die’ mos nou gaan sit. Eerste probeerslag regaf is ‘n mislukking want die vriesende koue teels kontamineer sy minder koue teelgoed en spring hy vinniger op as wat die gedagte by hom op gekom het om te gaan sit. Dan, nadat hy die eerste keer geleer het skuif hy sy agterstewe na die regterkant toe om maar skuins op sy regteboud te gaan sit. Vir so paar oomblikke blyk dit meer aanvaarbaar te wees maar dan vlie hy weer op draai so twee keer in die rondte en herhaal die oefening na die linkerkant toe…

So was dit dan ook met ons eie pogings om ons sit in die saal te kry. Soos ek my been optel om my linkervoet in die steubeuel te kry span die yskoue, semi-sopnat rybroek saam teen my redelik gevoelige, stywe, seer bene. Ek ruk terug van die skok en besef dat ek die oefening maar sal moet deursien. Met die volgende probeerslag vorder die oefening darm verder as die linkerbeen en hys ek myself teen die saal op om sodoende in ‘n amper regop posisie langs my perd in die saal te staan. Met die’ skuurskaaf my nou bibberende lyf teen die saal met die uitmergelende nat hemp en baadjie wat die enigste weerstand bied tussen my en die saal en my en die ysige buitelug. Dit voel veel eerder soos ‘n geleier van die koue as wat dit ‘n isolator moet wees. Volgende is dit dan om my regterbeen stelselmatig styfpenreguit al agterom oor Khamir se boude te swaai. Dit gebeur maar sweerlik sierlik robotagtig. Laastens dan die laaste maar beslis die moeilikste van alles om in die saal te gaan sit. Reken net, voor sonop op ‘n betrokke mistige Kinross oggend. Met ‘n nat broek en styfgeryde sensitiewe lyf … in die saal gaan sit.

Stelselmatig buig jy jou knieë wat jou lyf na onder laat beweeg en jy word bewus, tot ontsteletenis toe bewus van alles wat verkeerd is in jou lyf. Jou hakskene wat voel asof dit van jou achilles-tendon af skeur. Die skaafmerke op die binnekant van jou kuite. Die dowwe steekpyn in die regterkant van jou linkerknieg. Jou liesspiere wat stywer as kitaarsnare jou laat snik van die ongerief. Die dowwe ongemak in jou lae-rug wat voel asof jy nou net ‘n 400m wedloop gehardloop het. Jou arms wat onsamehangend maar net automaties doen wat hulle doen omdat dit nou al vyf dae so aangaan. Jou nekspiere wat in geen normale posisie gemaklik en nie seer is nie. En laastens maar definitief nie die minste nie, jou bas wat op die koue harde saal op jou kouer nat rybroek moet gaan sit…

Onplesierig!”

– ‘n Aanhaling uit hoofstuk 9 van die boek –

Kyk uit vir Herdenkingsritte – In Modder en Sweet (Gedurende 2018)

 

Dag 19 – 16 Desember 2015 – Geloftefees

Ons salueer ons voorgeslag en hul getroue diere. Langs elke voetspoor op die pad van ons gisters lê ‘n hoefspoor.

Deur Juliette Whelpton

Die perde wag geduldig om die langpad terug aan te pak!

En so kom die Herdenkingsrit tot ‘n einde wanneer die span die Gelofte-feesvieringe by die Vrouemonument bywoon.

Nie net het hulle die erfenistereine besoek nie, maar ook vir ‘n paar dae ervaar hoe die kommandolewe in die Vrystaat was.

Genadelose hitte, donderweer, sandstorms en uitgestrekte velde, maar die grootste belewenis was die verhouding met die perde. Hierdie trotse diere wat in volle vertroue hul ruiters gedra en gedien het. Mens en perd op reis na gister.

Rommel en ‘n jong ondersteunertjie…

Ons salueer ons voorgeslag en hul getroue diere.
Langs elke voetspoor op die pad van ons gisters lê ‘n hoefspoor.

Kliek hier indien jy die webwerf van Healing Hooves wil besoek.
Om Juliette Whelpton se reeks boeke, Helde met Hoewe te bestel, kliek hier.

Volg ook gerus die volgende skakels:

• Dag 18 – 15 Desember 2015 – Bloemfontein
• Dag 17 – 17 Desember 2015 – Oppad na Bloemfontein
• Dag 15 – 12 Desember 2015 – Brandfort
• Dag 14 – 11 Desember 2015 – Op pad na Brandford
• Dag 13 – 10 Desember 2015 – Winburg

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.

Dag 18 – 15 Desember 2015 – Bloemfontein

Alhoewel die ruiters vol blydskap en verligting is dat die rit voltooi is, ervaar hul ook ‘n gevoel van hartseer en ‘n behoefte om sommer more weer op te saal en die hoefspore van ons geskiedenis se helde verder te volg.

Deur Juliette Whelpton

Johan en Saartjie

Bea en Rommel saam Generaal de Wet en Fleur.

Na 18 dae te perd is ons span veilig by hul finale bestemming in Bloemfontein.  Om 16:00 hou hul ‘n hoefysterparade by die Vrouemonument.

Simbolies dat die pad van Pretoria na Bloemfontein voltooi is, word al die perde se hoefysters afgehaal…

Kamhir en Rommel se papierdun hoefysters kry nou ‘n welverdiende ereplek…

Al die perde is daar insluitende Fiona se Arabier Inka.  Rommel is die enigste perd wat die hele roete met dieselfde ruiter gedoen het. Johan Nell het met hierdie Boerperd van hom die 2012 Herdenkingsrit vanaf die Voortrekkermonument tot by Bloedrivier voltooi. Hierdie jaar het die pragtige Bea Hildebrand die voorreg gehad om op die staatmaker Boerperd van Johan te ry.

Alhoewel die ruiters vol blydskap en verligting is dat die rit voltooi is, ervaar hul ook ‘n gevoel van hartseer en ‘n behoefte om sommer more weer op te saal en die hoefspore van ons geskiedenis se helde verder te volg.

Dit laat my so dink aan die burgers se gevoel direk na die Anglo-Boereoorlog. So het Wynand Malan oor sy aandeel in die oorlog verduidelik: Oorlog is soos jag – as jy eers daarmee begin, kry jy nie genoeg nie.

Vir menige burger het die kommandolewe ‘n lewenswyse geword wat hy nie in die burgerlike lewe maklik weer sou vind nie.

 

So praat die Herdenkingsritspan reeds van ‘n opvolging vir 2016. Dalk Kaap toe die keer?

More oggend om 9h00 sal die span die geloftefees by die Vrouemonument bywoon, waarna die perde terug na Pretoria vervoer sal word.

Heki en Saartjie voor die Vrouemonument.

Vir meer deur Juliette Whelpton volg gerus die volgende skakels:

• Dag 19 – 16 Desember 2015 – Geloftefees
• Dag 17 – 17 Desember 2015 – Oppad na Bloemfontein
• Dag 15 – 12 Desember 2015 – Brandfort
• Dag 14 – 11 Desember 2015 – Op pad na Brandford
• Dag 13 – 10 Desember 2015 – Winburg

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.

Dag 17 – 14 Desember 2015 – Oppad na Bloemfontein

Daar is egter vanoggend groot hartseer en teleurstelling onder die ruiters. Fiona se getroue Arabiermerrie, Inka, was tot dusver die enigste perd wat elke hoefslag vanaf dag 1 vanaf die Voortrekkermonument af getrap het. Gisteraand het die perde uit die kamp gebreek en Inka het in drade beland.

Deur Juliette Whelpton

Die padpredikante kondig die naderende einde van ons rit aan…

Vrystaat Slot Nico van der Walt met Generaal in die agtergrond.

Die 40 km rit van vandag gaan besonders vinnig verby. Na 17 dae en 590 km, dag en nag in mekaar se geselskap, raak die groepdinamika tussen die Herdenkingsritspanlede met tye nogal “interessant“, veral as almal nie altyd heeltemal met mekaar saamstem nie. Net soos die burgers tydens die Anglo-boereoorlog duik die gedagte dat elkeen sy eie generaal is ook meermale op. Maar ten spyte daarvan het die span deurgedruk – gedryf deur dieselfde passies: geskiedenis en perde.

Daar is egter vanoggend groot hartseer en teleurstelling onder die ruiters. Fiona se getroue Arabiermerrie, Inka, was tot dusver die enigste perd wat elke hoefslag vanaf dag 1 vanaf die Voortrekkermonument af getrap het. Gisteraand het die perde uit die kamp gebreek en Inka het in drade beland. Alhoewel sy nie ernstig seer gekry het nie sal daar nie met haar gery kan word op die laaste 50 km van die 600 km rit nie.

Op die Glen pad oppad na Bloem…

Dit is veral Fiona wat die verlies sterk voel. Hoe verskriklik pynlik moes dit nie vir beide Boer en Brit tydens die oorlog gewees het as hul na maande van hul getroue perdekamerade afskeid moes neem nie.
Daar word vertel dat die soldate ’n mate van bewuste denkvermoë aan hul perde verleen het. Sommige het geglo hul perde het oor bykans mistieke magte beskik en sou hulle teen gevaar waarsku. Een Britse soldaat het oor sy gestorwe perd se dapperheid gesê: “One learns from the parting how close has been the comradeship.”

Die Vrystaat kan plek plek bosveld aan haarself toe eien.

Waar omstandighede dit toegelaat het, is dooie perde as stoflike oorskot eerder as vleis hanteer. Toe Reitz se Malpert vrek, het die kommando die uitgeteerde karkas ook gaan besoek. In die verhaal van Bokkie in die Helde met Hoewe reeks sterf die getroue merrie van generaal De la Rey in sy arms nandat sy die hele oorlog saam met hom deurgemaak het.

Ons het die ou staatmaker Kamhir vir die rit na Fleur herdoop!!! En hy doen sy naam gestand.

 

Vir meer deur Juliette Whelpton volg gerus die volgende skakels:

• Dag 19 – 16 Desember 2015 – Geloftefees
• Dag 18 – 15 Desember 2015 – Bloemfontein
• Dag 15 – 12 Desember 2015 – Brandfort
• Dag 14 – 11 Desember 2015 – Op pad na Brandford
• Dag 13 – 10 Desember 2015 – Winburg

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.

Dag 16 – 13 Desember 2015 – Rusdag in Brandfort

By die Brandford konsentrasiekamp op die plaas Louvain, kom lede van ons span van aangesig tot aangesig met dit wat diep in hul psige gewortel is. Daardie roep vanuit die verlede. Die bloed wat in hul eie are vloei. Die smarte van die oorlog van skaars drie generasies tevore.

Deur Juliette Whelpton

Monumente in Brandfort edelstene van onthou wat dreig om die vergetelheid verlore te raak…

Johan wys Nell familie name op die muur van herinnering uit van vrouens en kinders wat oorlede is in Britse konsentrasie kampe.

Vandag het die Herdenkingsritspan ‘n rusdag en terwyl die perde, wat soos konings aan die kospotte van Egipte smul, voer by Esfanè stoet geniet, het die ruiters en ondersteuners kans om die dorp te verken.

Brandfort se NG Kerkterrein is vol historiese gedenktekens. Die vrouemonument ter ere van die gestorwe vroue in die Brandfort se konsentrasiekamp gedurende die Anglo-Boereoorlog is voor die Kerkgebou. Die monument, wat ’n vrou met engelvlerke voorstel, is op 15 Desember 1906 opgerig met die leuse: “Voor Vrijheid en voor Recht”. Ook hier was ons generaals met hul ‘helde met hoewe’ in wie se hoefspore ons nou vir dae volg. Gedurende 1900 het generaal De la Rey  en De Wet in hierdie omgewing ontmoet.

Daar is ook verskeie monumente ter herdenking van die Groot Trek. Voor  die NG kerk is ’n bronsplaat op ’n groot ysterklip wat op ’n betonblad geplaas is, gemonteer. Die inskripsie op die bronsplaat lui: “Ossewatrek Herdenksteen 1938”.

By die Brandford konsentrasiekamp op die plaas Louvain, kom lede van ons span – Johan Nell; Theunis, Fiona en klein Mia van Staden; Bea, Gerhard en Cecilia Hildebrand; en Heki Beukes – in aangesig tot aangesig met dit wat diep in hul psige gewortel is. Daardie roep vanuit die verlede. Die bloed wat in hul eie are vloei.  Die smarte van die oorlog van skaars drie generasies tevore.

In die Tuin van Herinnering is ’n monument opgerig ter herinnering  aan die vroue en kinders wat gesterf het in hierdie konsentrasiekamp – ook ons ruiters se voorouers:  Johannes Nell, C van Staden, G Hildebrand, C.S. Beukes en vele ander slagoffers het hier die hoogste prys betaal.

Mia kon ook Van Staden voorgeslagte uitwys.

Gerhard wys die Hidebrand voorgeslagte se name uit.

Heki by die Beukes familie name.

 

Vir meer artikels deur Juliette Whelpton volg gerus die volgende skakels:

• Dag 19 – 16 Desember 2015 – Geloftefees
• Dag 18 – 15 Desember 2015 – Bloemfontein
• Dag 17 – 17 Desember 2015 – Oppad na Bloemfontein
• Dag 15 – 12 Desember 2015 – Brandfort
• Dag 14 – 11 Desember 2015 – Op pad na Brandford

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.

Herdenkingsrit kom in Bfn aan

Vyf perderuiters met ’n besonderse missie het vandeesweek se Geloftefeesvieringe by die Vrouemonument in Bloemfontein bygewoon.

 

‘n Artikel in Volksblad deur Marietjie Gericke

17 Desember 2015 

Die vyf lede van die Herdenkingsrit het ná 18 dae op hul perde reeds Dinsdag van Pretoria af in Bloemfontein aangekom om Woensdag deel van die kransleggingsplegtigheid by die Vrouemonument in die stad te wees. Hul rit het oor minstens 600 km gestrek.

Johan Nell met Saartjie, Bea Hildebrand op Rommel, Fiona van Staden en Inka, Hacchtor Beukes op Neshar en Theunis van Staden met Kamhir (Fleur)

Vir Johan Nell van Rustenburg met sy perd Saartjie, Bea Hildebrand met haar perd Rommel, Fiona van Staden met Inka, Hachtor Beukes met Neshar en Theunis van Staden met Kamhir (Fleur), die laaste vier ruiters almal van Pretoria, was die tog te perd ’n wonderlike ervaring.

“Dit was die derde Herdenkingsrit wat ons meegemaak het in ’n poging om die Afrikaner se geskiedenis vir die nageslag lewend te hou.

“Die vorige twee ritte was van Pretoria na Bloedrivier en toe weer van die Sterkfonteindam na Bloukrans in KwaZulu-Natal waar die Bloukransmoorde plaasgevind het en ook om Danie Langner, besturende direkteur van die FAK, se boek Trekkerkindersbekend te stel,” sê hulle.

Nell en Theunis van Staden sê hulle het die groep Herdenkingsritte gestig.

“Die hoefysterparade Dinsdagmiddag by die Vrouemonument in Bloemfontein was die simboliese ‘afhaal van die skoene’ van die perde ná die rit.

“Elke lid van die groep sal nou een hoefyster as aandenking hou en met die res van die hoefysters gaan ’n beeld van ’n vlam gebou word, omdat dit die simbool van die Herdenkingsritgroep is.”

Dié beeld sal aan die Vrouemonument geskenk word.

Almal vertel die gasvryheid langs die pad was wonderlik om te ervaar. “Ons het snags in warm beddens op plase geslaap waar aan ons kos gegee en ons perde versorg is. Ons het net vyf nagte tente opgeslaan.”

Lede van die groep sê hulle het onderweg verskeie erfenisplekke besoek. “Ons was onder meer by die Paardekraal-monument in Krugersdorp, die Danie Theron-monument naby Fochville en die Afri-dome in Parys, aan.” Hulle het ook die twee eikebome waar genl. Christiaan de Wet se perd Fleur op sy plaas, Cornelia, begrawe is, aangedoen, asook die konsentrasiekamp in Vredefortweg by Koppies, Rooiwalstasie, die Oorlogsmonument en die Sarel Cilliers-monument in Kroonstad, die konsentrasiekampe in Brandfort, en in Bloemfontein die standbeelde van genl. Christiaan de Wet en genl. J.B.M. Hertzog.

Dag 15 – 12 Desember 2015 – Brandfort

‘n Boer hou nou maar een maal van sy koffie! Tydens die Anglo-Boereoorlog het vele uitlanders daaroor opgemerkings gehad. So het ‘n Nederlander gesê: “een Boer zonder koffie is niet veel werd.”

Deur Juliette Whelpton

Op die langpad… Mia het ook ‘n kansie gekry om te ry!

Die ruiters ry met swaar harte van tannie Ina Etzebeth se plaas weg.
In haar huisie was hul behoorlik toegevou met warmte en liefde, maar dit is veral die plaaskombuis wat moeilik is om agter te laat.

Tannie Ina skink ‘n koppie Boeretroos. En Mia help natuurlik!

Met die reuk van koffie en varsgebakte soetkoekies is dit glad nie vreemd dat die ruiters ‘n uur na hul beplande tyd in die pad val nie. ‘n Boer hou nou maar een maal van sy koffie!

Tydens die Anglo-Boereoorlog het vele uitlanders daaroor opgemerkings gehad. So het ‘n Nederlander gesê: “een Boer zonder koffie is niet veel werd.”

Een oggend gedurende Oktober 1899 kry die burgers bevel om onmiddelik op te saal en die Britte by Modderspruit te gaan aanval. Van die burgers wat pas koffie op die kole gesit het, het eenvoudig besluit om eers hul keteltjies leeg te drink. Nie eers die naderende oormag van die vyand kon tussen hulle en hul koffie kom nie!

Taaibosspruit.

Die perde is vandag uitgerus en het heerlik gewei in die kamp op tannie Ina se plaas. Net voor hul die brug oor die Taaibos rivier oorsteek draai ‘n windpomp in die veld, so asof dit ‘n belofte van reën verklap.
Die weer lyk belowend en die span is vrolik. In die Taaibos rivier gewaar hul ‘n vreemde voorwerp.

Wie los nou ‘n motorfiets in die rivier?

Taaibosspruit van verrassings!!!

Die onverskrokke Hekispring van sy perd af en duik in! Kort voor lank kom hy uit met ‘n nuwe toevoeging tot die Herdenkingsritspan – ‘n ysterperd!

 

 

 

 

 

Net voor Brandfort besoek die span dit wat oor is van die konsentrasiekamp. Die kamp het ook bekend gestaan as Dwyersdorp, so genoem na  ‘n Ier, kaptein Dwyer, wie baie simpatie met die vroue en kinders gehad het.

Brandfort se konsentrasiekampe is maar met leedwese aanmekaar gehou.

Op die aangrensende plaas is die oorlogsgrafte van swartmense wat ook in die omgewing in konsentrasiekampe aangehou en gesterf het.

Johan bestuur weer vandag vir Generaal sodat Heki kans kan kry om vir

Heki op sy plekki

oulaas met sy perd saam met die ruiters te kan ry (en in damme motorfietse uit te kan duik en ander vermaaklikheidstoertjies te kan
doen!) Die groot rooi trok waarmee Johan ry is vernoem na ‘n masiewe gevaarlike os wat tydens die oorlog aan Boerekant met die Britte afgereken het.

Wanneer die ruiters veel later by hul bestemming vir die dag, die spogplaas Esfane van Nico van der Walt, gewese slot van die Vrystaat, opdaag, wag daar ‘n onverwagse verwelkomingspan.

Esfane Friesperd en Afrikaner stoet ‘n Lafenis wat Vrystaat slot Nico van der Walt vir sy spogdiere geskep het…

Byna net so groot en sterk soos Generaal van ouds ontmoet die ruiters agt mak trek-osse, genaamd Voorman, Soldaat, Simson, Rooinek, Springbok, Geduld, Lapland en Trekpad.

‘n Belofte van ‘n lafenis in die dorre Vrystaat!

Ons ondersteuningsperd Neshar geniet Tannie Ina se graskampie…

So nou en dan word ‘n grappie geruil.

En dan is daar die tekens van werk, harde werk, hande werk!

 

Vir  nog artikels deur Juliette Whelpton volg gerus die volgende skakels:

• Dag 19 – 16 Desember 2015 – Geloftefees
• Dag 18 – 15 Desember 2015 – Bloemfontein
• Dag 17 – 17 Desember 2015 – Oppad na Bloemfontein
• Dag 14 – 11 Desember 2015 – Op pad na Brandford
• Dag 13 – 10 Desember 2015 – Winburg

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.

Dag 14 – 11 Desember 2015 – Op pad na Brandford

Die belangrikste is egter dat ons ruiters reg geklee is om die Vrystaatse weer te trotseer. Hulle lyk inderdaad presies soos die burgers van meer as ‘n eeu gelede in wie se spore hulle vandag ry.

Deur Juliette Whelpton

By Tannie Ina Etzebeth se plaaswinkel oppad na Brandfort

Na 14 dae in die veld en 480 km se reis te perd, begin jy dinge wat normaalweg vanselfsprekend is as luukses waardeer. Een daarvan is skoon klere. In die stad is ons gewoond aan “een in die kas, een aan die bas en een in die was“, maar nou maak ons soos die bekende country sanger Kris Kristofferson so vol heimwee sing: “Then I fumbled through my closet for my clothes and found my cleanest dirty shirt”.

Die belangrikste is egter dat ons ruiters reg geklee is om die Vrystaatse weer te trotseer. Hulle lyk inderdaad presies soos die burgers van meer as ‘n eeu gelede in wie se spore hulle vandag ry. Anders as die Ingelse soldate wat in blink uniforms geklee was, was die enigste vereistes wat die burgers self gestel het dat die klere bruikbaar en doelmatig moet wees.

Na die uitbreek van die oorlog is vrouewerkgeselskappe op die been gebring om klere vir die burgers te maak. ‘n Britse offisier het oor die Boere se kleredrag opgemerk: “the homely muddle of a peasant’s wardrobe – tweeds of all sizes and colours, homespun and shoddy.“

Tydens die guerrillafase in 1900 was dit algemeen vir die burgers om vir maande lank in dieselfde klere te moes loop.

Heki vat maar so af en toe ‘n rook breukie…

 

Saartjie se “Klere” word reggeskuif vir die volgende skof!

 

Outa in die langpad op die Staalbrug net buite Theunissen.

 

Die omgeploegte lande lyk inderdaad soos woestynland droog en verdor, as daar nie voor Kersfees reën kom nie dan kan die boere nie meer plant nie…

 

So nou en dan maak ons die pad korter met ‘n gallop wat die twee wittes so goed verstaan.

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.

Dag 13 – 10 Desember 2015 – Winburg

Selfs in die Anglo Boere-Oorlog was daar tyd vir humor! Wat verwag jy as ‘n klomp vindingryke Boere vir so lank saam is?

Deur Juliette Whelpton

Die span is weer saam en die gemoedere is hoog. Perdemeester Heki, wat gewoonlik vir Groot Trok Generaal bestuur, ry saam op sy perd en sorg vir groot pret.

Selfs in die Anglo Boere-Oorlog was daar tyd vir humor! Wat verwag jy as ‘n klomp vindingryke Boere vir so lank saam is?

So word daar uit die perd Fleur van generaal De Wet se bek vertel:
“Die ‘oorlog‘ lyk vir my maar ’n bietjie vervelig. Die burgers is vir die grootste deel van die dag besig om hulle Mausergewere skoon te maak en om skyf te skiet. Die seuns, wat penkoppe genoem word, en van die ander jong manne speel vreemde speletjies. Hulle stoei en boks met oop hande en sommige is besig met ’n lawwe spel wat beesvelry genoem word. Ek kan my oë nie glo nie! Die manne sny gate aan die kante van ’n geslagte os se vel vir vashouplek. Izak sit in die middel van die vel terwyl agt ander jong mans rondom die vel gaan staan. Hulle tel die vel op, gooi hulle gewig agteruit en skiet Izak in die lug in. Met die afkomslag trek hulle die vel weer styf en skiet Izak dat hy daar trek. Hy gil van opgewondenheid: “Hoër kêrels, hoër! Ek vlieg!”
Uit – Helde met Hoewe

 

Saamgestel en nagevors deur Juliette Whelpton.

Geredigeer en geplaas deur Anchen Jooste.